Laboratorija za zavarivanje i ispitivanje materijala

Rukovodilac laboratorije: Prof. dr Milija Kraišnik
Kontakt: 057/340-847, lok. 106
E-pošta:milija.kraisnik@ues.rs.ba

Oprema i djelatnosti laboratorije:

Odjeljenje za zavarivanje

1. IndustrijskaAC/AD mašina za TIG i REL postupak zavarivanja – tip MagicWave Comfort 3000 – 2 radna mjesta

Digitalno kontrolisani TIG-AC/DC izvor napajanja

Mobilna upotreba u hemijskoj, procesnoj i mašinskoj industriju

Zavarivanje visoko i nisko legiranih čelika, aluminijuma i njegovih legura, kao i obojenih metala

Namjenjena je za realizaciju TIG-DC,TIG-AC/DC i REL postupaka zavarivanja

2. Industrijska mašina za MIG i MAG postupak zavarivanja – tip TransPuls 3200 Synergic – 2 radna mjesta

U potpunosti digitalizovan i mikroprocesorski upravljan MIG / MAG izvor napajanja sa snagom od 320 A

Zavarivanje u vazduhoplovnoj, automobilskoj, hemijskoj, procesnoj, mašinskoj industriji i sl.

Komponente koje se zavaruju: aluminijum, Cr-Ni čelik, konstrukcioni čelik i specijalni metali

3. Prenosiva MMA & TIG mašina za zavarivanje – tip TransPocket 1500 TIG – 1 radno mjesto

Garantuje stabilnost rada i izabrane parametre zavarivanja

Za zavarivanje konstruktivnih čelika, nerđajućih čelika, aluminijuma, sivog liva, specijalnih materijala

Područje primjene/postupci:

TIG-DC zavarivanje sa mikroprocesorskom kontrolom kontaktnog paljenja luka i specijalnom funkcijom završne struje – TIG Comfort Stop /TCS/ uz regulaciju struje zavarivanja na samom TIG-gorioniku.

TIG-DC zavarivanje pulsirajućom strujom sa mikroprocesorskom kontrolom kontaktnog paljenja luka i specijalnom funkcijom završne struje – TIG Comfort Stop /TCS/ uz regulaciju struje zavarivanja na samom TIG-gorioniku.

REL zavarivanje svim tipovima obloženih elektroda do ∅ 4,0 mm.

REL zavarivanje celuloznim elektrodama, vertikalno na dole, do ∅ 4,0 mm.

4. Uređaj za sječenje plazmom – tip PowerMax 45 – 1 radno mjesto

Najrasprostranjenija prenosiva mašina za plazma sječenje na tržištu sa širokim setom mogućnosti

5. Oprema za gasno zavarivanje i rezanje – 1 radno mjesto

Boce za kiseonik i acetilen

Garnitura gorinika za gasno zavarivanje i rezanje

Potencijalno moguće djelatnosti Odjeljenja za zavarivanje

Na osnovu raspoloživih uređaja, opreme, dodatnog materijala i pomoćnih pribora, Laboratorija za zavarivanje i ispitivanje materijala: Odjeljenje za zavarivanje, mogu se realizovati sljedeće aktivnosti:

 

Edukativni aspekt

  • Upoznavanja studenata sa savremenom opremom i uređajima za zavarivanje MAG, MIG, TIG, REL i postupkom gasnog zavarivanja, kao i sa postupcima gasnog i plazma rezanja;
  • Praktična demonstracija MAG, MIG, TIG, REL i postupka gasnog zavarivanja i postupaka gasnog i plazma sječenja;
  • Upoznavanje studenata sa dodatnim materijalima koji se koriste za realizaciju navedenih postupaka zavarivanja;
  • Realizacija različitih laboratorijskih vježbi na studijama prvog i drugog ciklusa koje su zasnovane na navedenim postupcima zavarivanja i rezanja u svrhu izrade seminarskih radova, projektnih zadataka, završnih i master radova;
  • Organizovanje ljetnje škole zavarivanja za studente sa drugih Univerziteta u svrhu prezentacije kapaciteta Mašinskog fakulteta Univerziteta u Istočnom Sarajevu i popularizacije mašinske struke;
  • Organizacija predavanja eminentnih stručnjaka iz područja zavarivanja i srodnih tehnika spajanja;

 

Naučno-stručni aspekt

  • Realizacija eksperimentalnih istraživanja koja su zasnovana na navedenim postupcima zavarivanja i rezanja u svrhu publikovanja naučno-stručnih radova i  izrade master radova i doktorskih disertacija;
  • Naučno-istraživačke aktivnosti u sklopu realizacije nacionalnih i međunarodnih projekata;
  • Saradnja sa drugim srodnim Laboratorijama iz okruženja u cilju razmjene znanja i iskustava u području zavarivanja, rezanja i kontrole zavarenih spojeva;

 

Komercijalni aspekt

  • Izrada projektne dokumentacije za MAG, MIG, TIG, REL i postupak gasnog zavarivanja, te postupak gasnog i plazma sječenja;
  • Organizacija seminara u cilju dodatne teorijsko-praktične edukacije i usavršavanja zavarivača u kontekstu cjeloživotnog obrazovanja;
  • U saradnji sa privrednim subjektima organizacija doobuka sa posebnim fokusom na pojedine postupke zavarivanja;
  • Organizacija obuke u cilju prekvalifikacije radnika;
  • Usluge zavarivanja i sječenja navedenim postupcima u skladu sa tehničkim mogućnostima uređaja i opreme;

 

Konsalting u području zavarivanja konvencionalnih materijala.

Odjeljenje za ispitivanje materijala

1. Kidalica SHIMADZU AGS-X 20 kN

Mjerna ćelija nominalnog opterećenja 20kN

Ekstenzometar – osnovna mjerna dužina 25 mm

Realizuje testove zatezanja, sabijanja, savijanja u tri tačke i određivanje koeficijenta statičkog i kinematičkog trenja

Samokalibracija, detekcija udara/samopovraćaj

Efektivna širina: min. 420 mm ili bolje

Rastojanje između rama i osnove: min. 1200 mm ili bolje

Instrument saglasan sa EN 10002-2, ISO 7500-1, i ASTM E4 standardima

Mjerna ćelija sa opterećenjem 20kN, sa svim potrebnim dodacima za nesmetan rad sa mehaničkim čeljustima i paknovima za prihvatanje materijala 3 seta (paknovi od 0 do 7 mm, od Ø4 do Ø9 mm, od Ø9 do Ø14 mm)

Dodatak za ispitivanje materijala na pritisak i savijanje

Kompresiona plata, za ispitivanje na pritisak (Ø100 mm)

Dodatni alat za ispitivanje savijanja materijala u tri tačke

Ekstenzomer sa osnovnom mjerom dužine 25 mm, izduženje tokom mjerenja 10%

(2,5mm).

Prihvat pljosnatih uzoraka debljine do 10 mm, šipkastih do 14 mm sa svim potrebnim dijelovima za instaliranje i nesmetan rad

Alat za ispitivanje trenja (do 10kN )

Odgovarajući softver (testne metode koje su u skladu sa svim standardima uključujući pritisak, zatezanje, savijanje, adheziju i smicanje, proračun i obrada podataka dobijenih testiranjem na instrumentu, kreiranje izvještaja, mogućnost zaštite programa)

METACUT 302

Mašina za abrazivno rezanje

Snaga mašine – 3 kW

Broj obrtaja – 2800 o/min

Prečnik rezne ploče – Ø300 / Ø250 mm

Kapacitet rezanja – Ø115 / Ø90 mm

Kapacitet rezanja – 50 x 195 / 50 x 165 mm

Dimenzije stola sa T-prorezom – 255 x 250 mm

Dimenzije T-proreza – 12 mm

Veličina, ŠxDxV – 58 x 68 x 49 cm

Masa – 132 kg

Rashladna jedinica – 60 l

Mreža – 3 faze 400 V, 50 Hz

FORCIPOL 102

Mašina za brušenje i poliranje

Broj diskova – 1

Prečnik diska – Ø250 mm

Snaga mašine – 1 kW

Broj obrtaja – 50-600 o/min

Smjer rotacije kotura – lijevo/desno

Dimenzije ŠxDxV – 45 x 74 x 34 cm

Masa – 50 kg

Metalografski mikroskop BS-6010TR

Okulari – WF 10x/20 i EW 20x/12

Objektivi – 5x/0,12 BF/DF LWD 10mm

10x/0,25 BF/DF LWD 10mm

20x/0,40 BF/DF LWD 5mm

50x/0,75 BF/DF LWD 1,3mm

100x/0,90 BF/DF LWD 0,7mm

Triokularni metalografski mikroskop sa Infinite optičkim sistemom.

Siedentopf trinokularna glava, 30°, interpupilarna udaljenost 48-75mm

Dvoslojni objektni sto 216x150mm, raspon pomicanja 78x54mm.

Koaksijalno grubo i fino podešavanje, fina podjela 2µ, opseg pomicanja 30 mm.

DIGI 1000 Digitalna mikroskopska kolor video kamera

Senzor – CMOS 10 MP

Progresivno skeniranje

Maksimalna rezolucija – 3664×2748

Veličina piksela – 4,65 x 4,65 μm

Dinamički raspon – 70dB

Ekspozicija – normalno 0,22 – 119,37ms

Licenciran softver MetaPlus proizvođača Dewinter

Sistem za kvantitativnu analizu slika s modulima specifičnim za industriju čelika. Industrijski standardi EN ISO 643, ASTM E-12, ASTM E-930-92 i ASTM 13 82-91.

Potencijalno moguće djelatnosti Odjeljenja za ispitivanje materijala

Na osnovu raspoloživih uređaja i opreme u Laboratoriji za zavarivanje i ispitivanje materijala: Odjeljenje za ispitivanje materijala, mogu se realizovati sljedeće aktivnosti:

 

Edukativni aspekt

  • Upoznavanje studenata sa savremenom opremom i uređajima za makroskopsko i mikroskopsko ispitivanje materijala;
  • Održavanje praktične nastave iz predmeta vezanih za ispitivanje strukture materijala i ispitivanje zavarenih spojeva;
  • Upoznavanje studenata sa postupkom metalografske pripreme uzoraka za ispitivanje, koji obuhvata rezanje na mašini za abrazivno rezanje, ulijevanje u kalup, brušenje i poliranje, kao i priprema uzoraka u sredstvu za nagrizanje;
  • Rad na metalografskom mikroskopsku sa uvećanjem do 2000x, kao i na optičkim mikroskopima manjih uvećanja;
  • Realizacija različitih laboratorijskih vježbi na studijama prvog i drugog ciklusa u svrhu izrade seminarskih radova, projektnih zadataka, završnih i master radova.

 

Naučno-stručni aspekt

  • Realizacija eksperimentalnih istraživanja u svrhu publikovanja naučno-stručnih radova i izrade master radova i doktoriskih disertacija;
  • Naučno-istraživačke aktivnosti u sklopu realizacije nacionalnih i međunarodnih projekata;
  • Saradnja sa drugim srodnim Laboratorijama iz okruženja u cilju razmjene znanja i iskustva u području makroskopskog i mikroskopskog ispitivanja materijala i zavarenih spojeva.

 

Komercijalni aspekt

Univerzitet u Istočnom Sarajevu, Mašinski Fakultet Istočno Sarajevo, Centar akreditovanih laboratorija je akreditovao 7 metoda ispitivanja metala i zavarenih spojeva:

R.b.Materijali / proizvodiVrsta ispitivanja / Mjerna karakteristikaMjerni opsegMetode / Specifikacije
1.Metali i proizvodi od metalaIspitivanje zatezanjem – Dio 1: Ispitivanje na sobnoj temperaturi(2 do 20) kNBAS EN ISO 6892-1:2021
2.Metali i proizvodi od metalaIspitivanje savijanjem(2 do 20) kNBAS EN ISO 7438:2017
3.Metali i proizvodi od metala
Zavareni spojevi metalnih materijala
Ispitivanje razaranjem zavarenih spojeva na metalnim materijalima – Ispitivanje zatezanjem poprečnih uzoraka(2 do 20) kNBAS EN ISO 4136:2014
4.Metali i proizvodi od metala
Zavareni spojevi metalnih materijala
Ispitivanje razaranjem zavarenih spojeva na metalnim materijalima – Ispitivanje savijanjem(2 do 20) kNBAS EN ISO 5173:2011
5.Metali i proizvodi od metala
Zavareni spojevi metalnih materijala
Ispitivanje razaranjem zavarenih spojeva na metalnim materijalim
Mikroskopsko ispitivanje
2000xBAS EN ISO 17639:2014
6.Metali i proizvodi od metalaMikroskopsko određivanje prividne veličine zrna2000xBAS EN ISO 643:2014
7.Metali i proizvodi od metala
Zavareni spojevi metalnih materijala
Ispitivanje razaranjem zavarenih spojeva na metalnim materijalim
Makroskopsko ispitivanje
50xBAS EN ISO 17639:2014